پایان گواهی سپرده ۳۰ درصدی/ بانک مرکزی نرخ ۲۵ درصد را معرفی می‌کند؟ – نیوزلند

یک سال پیش، بانک مرکزی در اقدامی جنجالی، گواهی سپرده‌ای با نرخ سود ۳۰ درصدی را روانه بازار کرد؛ اقدامی که هرچند با هدف تأمین سرمایه در گردش واحد‌های تولیدی انجام شد، اما به شدت با واکنش‌های تند فعالان بازار سهام مواجه گردید. حالا با نزدیک شدن به سررسید این اوراق، گمانه‌زنی‌ها در مورد تمدید یا پایان آن شدت گرفته است.

به گزارش سرویس اقتصادی نیوزلند؛ بانک مرکزی در بهمن ماه سال گذشته، دستورالعمل انتشار گواهی سپرده با نرخ ۳۰ درصد را به شبکه بانکی ابلاغ کرد. طبق این دستور، مبلغ ۲۰۰ هزار میلیارد تومان برای تمام بانک‌ها و ۸۰ هزار میلیارد تومان برای پروژه‌های مولد و پیشران تخصیص یافت. این اقدام، به سرعت مورد استقبال قرار گرفت و موجی از نقدینگی را روانه بانک‌ها کرد، به طوری که بسیاری برای بهره‌مندی از سود بالای ۳۰ درصد، بازار سرمایه را رها کرده و به سمت گواهی سپرده‌ها رفتند.

اما این سیاست، به همان اندازه که نقدینگی را جذب کرد، بورس را دچار بحران کرد. فعالان بازار سرمایه اعتراض کردند که نرخ ۳۰ درصدی سود، می‌تواند آسیب‌های جدی به بازار سهام بزند. رئیس کل بانک مرکزی، فرزین، در واکنش به این اعتراضات در همایش چشم‌انداز اقتصاد ایران ۱۴۰۳، تاکید کرد که این ابزار برای تأمین مالی هدفمند تولید مفید است و در صورت نیاز، بانک مرکزی آماده ادامه آن است.

در سوی دیگر، وزیر وقت اقتصاد، خاندوزی، نیز تصریح کرد که این سیاست موقت است و قرار نیست به طور دائم ادامه یابد. او حتی بر این نکته تاکید داشت که اجرای این سیاست در نهایت به نفع اقتصاد کشور و بازار سرمایه خواهد بود.

اما اکنون که زمان سررسید گواهی‌های ۳۰ درصدی فرا رسیده، گمانه‌زنی‌ها در خصوص تمدید یا خاتمه این برنامه شدت گرفته است. برخی از تحلیلگران معتقدند که بانک مرکزی ممکن است این گواهی‌ها را با همان نرخ ۳۰ درصد تمدید کند، در حالی که دیگران به احتمال پایان این برنامه اشاره دارند. نگرانی‌های بورس بازان نیز در این میان همچنان ادامه دارد، چرا که تمدید این نرخ سود یا حتی افزایش آن می‌تواند نقدینگی بیشتر را از بازار سرمایه خارج کند و موجی از نوسانات منفی را در پی داشته باشد.

بانک مرکزی چه تصمیمی می‌گیرد؟

در گفتگویی که خبرنگار نیوزلند با یک مقام بانکی داشت، وی به شدت احتمال تمدید گواهی‌های ۳۰ درصدی با همان نرخ را رد کرد و گفت: با توجه به پیگیری‌های مستمر بانک مرکزی برای جلوگیری از پرداخت سود بالاتر از نرخ‌های مصوب، بعید است که این گواهی با همان نرخ ۳۰ درصد تمدید شود.

این مقام بانکی تصریح کرد که به نظر می‌رسد، گواهی سپرده با نرخ ۲۵ درصد تمدید خواهد شد، اما وضعیت بازار ارز و نرخ دلار می‌تواند در لحظه، تصمیمات بانک مرکزی را تغییر دهد.

وی همچنین هشدار داد که با توجه به نرخ‌های سود بالای بازار، از جمله نرخ‌های بالاتر از ۴۰ درصد، بانک‌ها باید نرخ‌هایی رقابتی ارائه دهند وگرنه با چالش‌های بیشتری مواجه خواهند شد.

به گفته این مقام بانکی، حتی اگر بانک مرکزی روی نرخ ۲۵ درصد به توافق برسد، احتمال انتقال بخشی از نقدینگی به سایر بازار‌ها وجود دارد. در حال حاضر، نرخ بین بانکی نیز بالاتر از ۳۰ درصد است و این خود گواهی است بر این که بانک مرکزی تمایلی به تمدید این سیاست با نرخ ۳۰ درصد ندارد.

به گزارش نیوزلند؛ باید دید که بانک مرکزی چگونه با این چالش‌ها برخورد خواهد کرد و تصمیم نهایی در خصوص گواهی سپرده ۳۰ درصدی چه خواهد بود. آیا با نرخ‌های جدید، باز هم این ابزار مالی برای جذب نقدینگی و تأمین مالی تولید به کار خواهد رفت، یا با پایان این برنامه یا کاهش نرخ به ۲۵ درصد، بازار سرمایه نفس راحتی خواهد کشید؟